Droge ogen

Veel mensen hebben weleens last van droge ogen (Keratoconjunctivitis sicca). Het voelt erg vervelend en veroorzaakt veel ongemak. Daarom vertellen we u op deze pagina graag over de oorzaak en behandeling.

Onvoldoende traanaanmaak of een te snel verdampende traanfilm zorgt voor uitdroging van het oogoppervlak. Dit kan leiden tot pijnlijke ogen (branden of steken), slijmafscheiding en roodheid. Ook kan het zicht wisselend wazig zijn.

Soms leidt uitdroging juist tot een teveel aan tranen. Deze worden in een reflex op de uitdroging geproduceerd. Doordat deze reflextranen meestal niet goed van samenstelling zijn, blijft het oogoppervlak uitdrogen en worden steeds opnieuw reflextranen gevormd die te snel opdrogen.

Oorzaken

Droge ogen ontstaan meestal door te lage traanproductie en/of te snelle verdamping van de traanfilm. Verschillende factoren kunnen dit veroorzaken, waaronder:

• Hogere leeftijd – verminderde traanproductie met het ouder worden.
• Overgang – hormonale verandering.
• Hormonale afwijkingen – bijvoorbeeld schildklierproblemen.
• Auto-immuunziekten – zoals reumatoïde artritis.
• Aandoeningen van de traanklier – zoals de ziekte van Sjögren.
• Ooglidafwijkingen – bijvoorbeeld entropion of ectropion.
• Niet goed sluiten van het oog – bijvoorbeeld na aangezichtsverlamming of na ooglidcorrectie.
• Onvoldoende knipperen – bijvoorbeeld bij langdurig beeldschermgebruik.
• Bepaalde geneesmiddelen – zoals antidepressiva, antihistaminica, incontinentiemedicatie of chemotherapie.
• Oogchirurgie – zoals LASIK en cataractoperatie.

Droge ogen tijdens de overgang

Vrouwen kunnen last krijgen van droge ogen tijdens de overgang, doordat de hormoonhuishouding bij vrouwen tijdens de menopauze verandert. Hormonen sturen de klieren aan die zorgen voor een goede traanfilm.

Behandeling

Waar mogelijk wordt de oorzaak behandeld. Als dit niet kan, is het doel van de behandeling de irritatie door uitdroging zoveel mogelijk te verminderen.

Om bij een slechte traanfilm het oog weer vochtiger te krijgen, wordt vaak gestart met conserveermiddelvrije oogdruppels of ooggel. Ook kunnen warmtekompressen en het reinigen van de ooglidranden helpen, omdat de oogleden een belangrijke rol spelen bij het maken van olie voor een goede traanfilm. Een warm kompres (bijvoorbeeld een warme, vochtige washand of speciaal warmtemasker) helpt om de verstopte kliertjes in de oogleden beter te laten functioneren. Als dit niet voldoende is, kan geprobeerd worden de aanwezige tranen zolang mogelijk vast te houden, bijvoorbeeld met een afschermende bril of door de traanafvoer-kanaaltjes tijdelijk af te sluiten. Bij ernstigere gevallen kan het nodig zijn om medicijnen te gebruiken of behandeling in een oogkliniek te ondergaan.

Voeding

Het toevoegen van omega-3-vetzuren aan de voeding kan de traanfilmstabiliteit verbeteren. Voedsel dat rijk is aan deze voedingsstoffen zijn vette vis, noten en zaden. U kunt ook overwegen voedingssupplementen te gebruiken als u een tekort heeft aan  vitamine B12 of vitamine D. Tekorten aan vitamine A en vitamine C kunnen ook leiden tot droge ogen, maar komen in een Westers dieet zelden voor.

Gezonde voeding is ook belangrijk voor de ooggezondheid.

Wat kunt u zelf doen?

Naast gezond en gevarieerd eten met de nodige Omega-3 vetzuren, kunt u op het volgende letten:

• Verbeter de luchtvochtigheid in huis of op kantoor met behulp van waterbakken aan de verwarming of een luchtbevochtiger.
• Knipper frequent tijdens beeldschermwerk.
• Draag buiten een speciale (fiets)bril die aan de zijkanten is afgesloten. Dit zorgt ervoor dat de ogen door de wind niet te veel uitdrogen.
• Vermijd extra droogte of irritatie door föhns, ventilatoren, airconditioning en rook.
• Druppel extra met conserveermiddelvrije kunsttranen of gel in situaties die niet te vermijden zijn, maar waarvan u weet dat u er droge ogen van krijgt.
• Draag contactlenzen volgens de hygiënerichtlijnen. Laat een contactlensspecialist uw lenzenvloeistof en contactlensmateriaal optimaliseren en verlaag de draagtijd door vaker een bril te dragen.
• Gebruik 1 tot 2 keer per dag 10 minuten lang een warmtekompres op de oogleden.
• Maak de oogleden 1 tot 2 keer per dag schoon met een oogliddoekje of een wattenschijfje met ooglidshampoo.

De 10 meestgestelde vragen

Droge ogen kunnen je dagelijks leven flink verstoren. Oogarts en expert op het gebied van droge ogen, dr. Jelle Vehof, geeft antwoord op de tien meestgestelde vragen over deze veelvoorkomende oogklacht. Klik hier en bekijk de vragen.